ریزساختار بازار به بررسی اثر ساختار بازار و رفتار سرمایهگذاران بر فرآیند شکلگیری قیمتها میپردازد. به
عبارت دیگر ریزساختار بازار شاخهای از علم مالی است که به بررسی نحوهی انجام معاملات در بازارها و چگونگی
فرآیند تشکیل و کشف قیمت میپردازد. ریزساختار بر میزان کارایی بازار، ارزش اوراق بهادار، نقدشوندگی اوراق
بهادار، شفافیت بازار و هزینههای معاملات موثر است. از اینرو، تحقیقات متعددی در این حوزه به بررسی آثار
محتمل هر یک از ریزساختارها بر متغیرهای بازار پرداختهاند. با استفاده از نتایج این تحقیقات است که سازوکار
سیستمهای معاملاتی طراحی شده و مقررات مورد نیاز در بازارها به تصویب و اجرا رسیدهاند. سه ویژگی اصلی
ساختار بازارهای مالی عبارت از جلسات معاملاتی، سیستمهای اجرای معاملات و سیستمهای اطلاعات است که
در ادامه شرح داده شدهاند:
1. معاملات در بورسها به دو روش پیوسته و حراج اجرا میشوند. در حراج ابتدا سفارشها در جلسهی
پیشگشایشجمع آوری شده و در مرحلهی گشایشسفارشها به قیمت تئوریک، با یکدیگر منطبق
شده و اجرا میشوند. در برخی بورسها حراج تنها یک بار در روز و در برخی دیگر چندین بار در روز
اجرا میشوند. در معاملات پیوسته، سفارشها به محضورود به صورت پیوسته اجرا میشوند.
2. بازارها معمولاً بر اساسسیستم اجرایی آنها (فرآیند انطباق خریدها و فروشها) طبقهبندی میشوند که
عبارتند از سیستمهای مظنه محور ١ و سیستمهای سفارش محور ٢، سیستمهای کارگزار محور ٣ و
. سیستمهای ترکیبی ٤
3. سیستمهای اطلاعات نیز اطلاعات در مورد سفارشها، مظنهها و معاملات را جمعآوری، سازماندهی،
ارائه و ذخیرهسازی میکنند و دارای طبقهبندی خاصخود است.
در تحقیقات طبقهبندیهای مختلفی برای ریزساختار ارایه شده است. در یکی از این طبقهبندیها،
ریزساختار بر اساس سازوکار معاملاتی و قوانین معاملات به شرح زیر طبقهبندی میشود:
بررسی ریزساختارهای بورسهای اوراق بهادار فصل اول – بررسی محدودیت نوسان قیمت
21. سازوکار معاملات: سازوکار معاملات به روشهای معامله اوراق بهادار اطلاق میشود. سازوکار
معاملات دارای چندین بعد است که عبارتند از نوع بازار، شکل سفارشها ١ و میزان شفافیت.
2. مقررات بازار: منظور مقرراتی تعریف شده توسط بازار اوراق بهادار به منظور کنترل ابعاد مختلف
فرآیند معاملات است که برخی از آنها عبارت از مقررات مربوط به اولویت سفارشها، حداقل
تغییرات قیمت، واحد معاملات ٢، پذیرش، آستانهی قیمت ٣، وضعیت معاملاتی ٤، فروش استقراضی و
معاملات خارج بازار هستند.